İstanbul Kültür Mirası ve Kültür Ekonomisi Envanteri

Tesisat Dergisi Sayı 180 – Aralık 2010

İstanbul 2010 Avrupa Kültür Başkenti Ajansı etkinlikleri kapsamında, İstanbul İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü, Türkiye Bilimler Akademisi, İstanbul Büyükşehir Belediyesi, ve İstanbul Fransız Anadolu Araştırmaları Enstitüsü (IFEA) ortaklığıyla hayata geçirilen” İstanbul Kültür Mirası ve Kültür Ekonomisi Envanteri” projesi iki yıla yakın süredir devam eden çalışmaların ardından tamamlandı.

www.istanbulkulturenvanteri.gov.tr adresinde bir araya getirilen dev envanter çalışması, İstanbul’un kültür mirasına ilişkin detayları farklı başlıklar altında toplayarak bugüne kadar gerçekleşmiş en kapsamlı arşiv çalışmasını oluşturuyor.

“İstanbul Kültür Mirası ve Kültür Ekonomisi Envanteri” projesi, 21 Aralık Salı günü düzenlenen basın toplantısıyla kamuoyuyla paylaşıldı. Tanıtım toplantısında önemli eserlerin oluşmasında katkıda bulunanlarla birlikte olmaktan keyif aldım, onur duydum.

İstanbul 2010 Avrupa Kültür Başkenti Ajansı’nın destekleriyle, İstanbul İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü ile Türkiye Bilimler Akademisi tarafından iki yılı aşkın süredir üzerinden çalışılan “İstanbul Kültür Mirası ve Kültür Ekonomisi Envanteri” projesinin tamamlanmasıyla birlikte, Avrupa Kültür Başkenti İstanbul’un kültür hayatı resmen kayıt altına alınmış oldu.

Kentsel Mimari başlığı altında yürütülen envanter çalışması kapsamında toplam 28.292, kültür altyapısı ve kültür aktörleri başlıkları altında düzenlenen envanter çalışması kapsamında toplam 16 bin 831 envanter fişi hazırlandı. Bunlara ilaveten, tarihi haritalar başlığı altında 1776 – 2010 yıllarına ilişkin 800 adet harita paftası kordinatlandırılarak sisteme yüklendi.

“Kültür Aktörleri” başlığı altında 1827 fişlemenin yapıldığı çalışmada, İstanbul’un kültürel etkinlikler ve mekanları, kültür eğitim birimleri, koruma alanları, sergileme/gösterim/tüketim merkezlerinin arşivlenmesi gerçekleşti.

“Kültür Altyapısı” başlığı altında 15004 fişlemenin yapıldığı alanda ise, merkezi yönetime bağlı kültür aktörleri, yerel yönetime bağlı kültür aktörleri, özel kültür sanat kurumları, meslek kuruluşları ve dernekler bazında envanter çalışmasına gidildi.

Bu başlıklar altında ayrıca düzenlenen çalışmalarda ise, “Miras” başlığı altında müzeler, kütüphaneler, “Sanatlar” başlığı altında görsel sanatlar, gösteri sanatları, “Kültür Endüstrileri” başlığı altında kitap, gazete, dergi yayıncılığı ve bunların basımı ve yayımı, film endüstrisi, medya, müzik endüstrisi, “Yaratıcı Hizmetler” başlığı altında ise mimarlık hizmetleri, reklamcılık ve tasarım hizmetleri alanlarında kentin her noktasına ulaşılarak, her uzman birimden destek alındı.

İstanbul’un farklı kültür kurumları ve uzman araştırmacıların arşivlerinden beslenerek hazırlanan envanter çalışması, Türkiye’de yapılan en kapsamlı envanter çalışması olmasının yanı sıra, kamu kurumları, sivil toplum kuruluşları, üniversiteler, belediyeler arasında işbirliği ve eşgüdüm mekanizmasının oluşturulmasına olanak sağlandı.

Proje kapsamında derlenen kültür mirası envanteri ile kentteki tarihi dokunun korunmasına yönelik alan yönetimi, çevre düzenlemesi, restorasyon, koruma, yeniden değerlendirme çalışmalarına altlık olacak kapsamlı ve güncellenen kolay ulaşılabilir bir veri tabanı sistemi oluşturuldu.

Kültür ekonomisi envanteri ile de İstanbul’un kültür ve sanat kapasitesinin aktörleri, üretimi, tüketimi, iş gücünün yatırımlarının ve ticaretinin profili ortaya çıkartılarak, bu envanter verileri İstanbulluların kültüre daha geniş katılımının sağlanması konusunda politika arayışlarına da yardımcı olacak.

Yine proje kapsamında, İstanbul’un taşınır, taşınmaz, fiziksel olmayan kültür mirasına ilişkin detaylı bilgiler, fişler, haritalar, fotoğraflar, filmler, tablolar, belgeler, klasikler internet sitesinde üzerinden erişilebilir durumda.

İstanbul Kültür Mirası ve Kültür Ekonomisi Envanteri projesinin hazırlanmasında emeği geçen bilim insanları ve yardımcılarını, destek veren kurum ve saygıdeğer yöneticilerini kutluyor, böylesine örnek projelerin sayılarının artmasını ümid ediyorum.